Rozszerzamy dietę niemowlęcia

To jak żywimy nasze dziecko w pierwszym roku życia ma ogromne znaczenie na całe jego życie. Dziś już wiemy, że właściwe żywienie ma ogromny wpływ na programowanie zdrowia najmłodszych. Kluczowym etapem jest okres, w którym dziecko rozwija się w łonie matki, a następnie pierwsze lata jego życia. To, w jaki sposób żywią się przyszłe mamy oraz to, co później podają swoim maluchom wpływa na ich zdrowie w dorosłym życiu.

Obecnie bardzo modnym hasłem jest programowanie żywieniowe. W rozwoju ludzkiego organizmu występują tzw. “krytyczne okresy”, w których istnieje możliwość programowania metabolizmu poprzez odpowiednie żywienie. Oznacza to, że pewne elementy diety, np. białko czy dobre kwasy tłuszczowe pochodzące z diety, programują organizm dziecka, wpływając na jego stan zdrowia w późniejszych latach. Np. jeśli doprowadzimy do przekarmiania niemowlęcia w jego ciele powstaną komórki tłuszczowe adipocyty – tworzą się one głównie przez 3 pierwsze lata życia (i jedynie przy dużej nadwadze i otyłości) jeśli takie komórki powstaną to już nidgy nei znikną, możemy je jedynie odchudzić, opróżnić – ale one jak otwarte magazyny będą czekać na kolejne dostawy energii. Tak oto nieodpowiedni poziom składników odżywczych może w sposób trwały zmieniać (przeprogramowywać) metabolizm i przebieg procesów fizjologicznych i przez to zwiększać u dziecka predyspozycję np. do otyłości w późniejszym okresie życia.

Z badań przeprowadzonych w 2012 roku wynika, że tylko 7% mam zna i stosuje się do zaleceń żywieniowych dla niemowląt. Dlatego eksperci zmienili i uaktualnili zalecenia żywienia niemowląt – zgodnie z najnowszą wiedzą na ten temat.

10 przykazań mądrej mamy:

     1.       Rodzic decyduje, CO dziecko je, KIEDY i JAK jedzenie będzie podane. Niemowlę decyduje CZY posiłek zje i ILE zje. Oznacza to, że ilość i wielkość posiłków na dobę trzeba dostosować do potrzeb dziecka, a nie trzymać się sztywno schematu żywienia. Każde dziecko ma inny apetyt.

     2.       Gdy rozszerzamy dietę, nowe produkty podajemy łyżeczką, nie butelką!

     3.       Jako pierwsze nowe danie podajemy warzywa lub owoce, jednak lepiej, jeśli dziecko na początek dostanie warzywa – łatwiej wtedy zaakceptuje ich smak. Wprowadzenie jako pierwszych owoców przyzwyczaja dziecko do słodkiego smaku i wtedy maleństwo niechętnie weźmie do buzi mniej słodką marchewkę.

Jeśli dziecko niechętnie je warzywa, ponawiamy próby ich wprowadzenia, czasem aby wprowadzić nowy produkt próbę trzeba przeprowadzić kilkakrotnie (nawet 15 razy i więcej)

     4.       Całe jajko (nie samo żółtko) można zacząć podawać dziecku nawet w 5-6 miesiącu(wraz z wprowadzeniem nowych dań do jego diety). Jajko można dodawać np. do zupy jarzynowej lub innych dań 3-4 razy w tygodniu. Nie może to być jajo surowe (salmonella!).

     5.       Mleko krowie nie powinno być podawane dziecku w 1 roku życia. Jednak do przygotowywania posiłków, np. budyniu, można pod koniec pierwszego roku używać mleka krowiego.

     6.       Nie opóźniamy wprowadzania produktów, które mogą potencjalnie alergizować dziecko, np. jogurtu, kefiru, twarożku, truskawek.Niewielkie ilości tych produktów można zacząć podawać w pierwszym roku życia dziecka. Jeśli dziecko będzie miało objawy alergii, trzeba te produkty z diety wycofać.Nie ma jednak sensu profilaktycznie nie wprowadzać tych produktów do diety dziecka.

     7.       Ze względu na zawartość żelaza, cynku i innych ważnych składników, zaleca się podawanie mięsa od początku rozszerzania diety niemowlęcia.

Polecane gatunki mięsa to: drób (indyk, gęś, kaczka, kurczak), wołowina, jagnięcina, królik.

Początkowo podajemy 10g ugotowanego mięsa, zwiększając do 20g pod koniec pierwszego roku.

     8.       Ze względu na cenne kwasy tłuszczowe omega-3 ryby są ważnym składnikiem dla dziecka (ważne dla mózgu), dlatego zaczynamy je podawać wtedy, gdy rozszerzamy dietę dziecka.

Początkowo podajemy raz w tygodniu. Jeśli dziecko dobrze je toleruje – podajemy dwa razy w tygodniu.

Zalecane są tłuste ryby morskie: śledź, łosoś, szprot. Nie podajemy dziecku: miecznika, rekina, makreli królewskiej, tuńczyka, płytecznika (ryby te kumulują w swoich organizmach związki rtęci).

     9.       WODA! Uczmy dziecko zaspokajania pragnienia wodą (to ważne dla zapobiegania otyłości).

Dla niemowląt może być to tylko woda niskozmineralizowana, o zawartości minerałów < 500mg/l.

Woda mineralna służy do picia, nie trzeba na jej bazie przygotowywać posiłków dla dziecka.

     10.   W diecie niemowlaka soki nie służą zaspokojeniu pragnienia!

Ilość wypijanego dziennie soku nie powinna przekraczać 150ml (przy czym soki są liczone łącznie z owocami i zaleca się, by dziecko raczej jadło owoce).

Podajemy soki przecierowe, tylko 100%, bez dodatku cukru!

Nie podajemy soków między posiłkami, by dziecko nie ograniczyło ilości zjadanych posiłków!

Według obecnych zaleceń należy unikać w diecie niemowlęcia:

- soli kuchennej – prawdopodobnie wpływa na ryzyko występowania nadciśnienia w późniejszym wieku

- cukru – ryzyko próchnicy, kształtowanie nieprawidłowych preferencji żywieniowych 

-          W diecie dziecka nie powinny znajdować się bardzo słone pokarmy, takie jak: pikle, solone mięsa, kostki rosołowe, zupy w proszku.

-          Do pokarmów podawanych dziecku nie należy dodawać cukru ani syropów owocowych na bazie cukru (także do wody i herbaty).

Podawanie niesłodzonych i niesolonych pokarmów zaleca się z powodu:

- długofalowego wpływu na zdrowie dziecka

- kształcenia właściwych przyzwyczajeń i preferencji żywieniowych w późniejszym życiu.

 

Miód: Nie należy wprowadzać go do diety dziecka przed ukończeniem 12 m.ż. – może zawierać przetrwalniki Clostridium botulinum

Pamiętaj także aby:

-  nie wprowadzać kilku nowych produktów równocześnie

-  nowe produkty wprowadzać stopniowo, obserwując reakcję dziecka, zaczynać od małych ilości, np. 3-4 łyżeczek

-  początkowo wprowadzać typowe pokarmy uzupełniające (np. kaszki ryżowe lub zbożowe), warzywa (marchew), owoce (jabłka, gruszki, banany).